Jako (Afrika Gri) Papağanı
En sık bilinen, bir o kadar ürkülen ancak her şeye rağmen beslenen bir papağan türü ile karşı karşıyayız. Evlerde rastladığımız papağan türlerinden ancak kendini sevdirmemesinden dolayı fazla haşır neşir olamadığımız kuş türlerinden. Heybetli cüssesi, gri tüyleri, cam gibi parlayan gözleri ve kocaman gagası ile sıra dışı papağan türlerinden biri olarak çıkıyor karşımıza. Eskiden zenginlerin beslediği kuşlardandır ancak günümüzde de pek bir değişiklik olmadı. Zira pahalı papağan türlerindendir. Belirli bir gelir seviyesinin üzerindeki insanları favori evcil hayvanlarındandır. İlk baktığınızda keskin gözlerinin etkisi altında kalabilirsiniz. Elinizi uzatmaya kalkmayın bile, hele ki size alışkın değilse ilk buluşmanız pek de beklediğiniz gibi geçmeyebilir. Şimdi gelelim Jako papağanının tarihine. Tam 4000 yıllık bir geçmişe sahip.
Afrika gri papağanı, gri Afrika papağanı ya da Jako papağanı olarak geçiyor. Antin Yunan’da zengin Romalı ailelerin adeta bir “gösteriş” sembolüydü. Pahalı ve değerli bir kuş türü olmasından dolayı statü göstergesi olarak bile görülürdü kimi kesimlerce. İngiltere Kralı 8. Henry’nin bir Jako papağanı vardı. Aynı zamanda hayvanseverliği ile bilinen İngiltere Kraliçesi Victoria’ın da papağanlarından biri Jako papağanı idi. Normalde doğal yaşamlarında Afrika Savanası ve tropik yağmur ormanlarında görülür. Bazı kaynaklarda Kongo Cumhuriyeti’nde yaşadığı ve yetiştirildiği de söylenir. Ancak Fildişi Sahili, Kenya ve Tanzanya’yı da içine alan oldukça geniş bir bölgede yetişir. Birbirileri ile çığlığı andıran bir ıslık ile anlaşırlar. Gündüz dolaşırlar gece ise birleşip bir arada uyurlar. Ağaç tepelerinde geceyi geçirmeyi tercih ederler.
Jako papağanı fiziksel özellikleri
Gri renkli orta boy papağan türlerindendir. Turuncu gözleri vardır ve çok ilgi çekicidir. Kırmızı renkte kuyruğu vardır, gri tüyleri arasından pek gözükmez ancak dikkatli baktığınızda görürsünüz. Boyun ve göğüs etrafında dalgalı görünümde tüyleri vardır. Koyudan açığa doğru olabilir. Siyah, gri, açık gri tonlarında diyebiliriz. Bazıları düz gri de olabilir. 35 metreye kadar uzayabilirler. Kanatlarını açtıklarında 42-50 cm aralığında olurlar. Ortalama 500 gram civarı ağırlıkları vardır. En bilinen türü kırmızı kuyruklu olanıdır ancak hepsinde bu özellik olmayabilir. En konuşkan papağan türlerindendir. Eğer iyi eğitirseniz yüzlerce kelimeyi tekrarlayabilirler. Aynı zamanda taklit yetenekleri de çok çünkü. Ortalama ömürleri ile insanı şok ederler. Doğal ortamda yaşayan Jako papağanı neredeyse 90 yaşına kadar yaşayabilir.
Eğer evde bakıyorsanız da 40 ila 60 yıl arası yaşayabilirler. İnsan ömrünün bile yetip yetmeyeceğini düşünürsek, bir hayli yaşayan kuşlardan biridir diyebiliriz. Bu konuda kargalarla yarışırlar mı dersiniz? Fiziksel özellikleri ile devam edelim. Gagaları siyahtır. Normal bir papağana göre daha büyüktür. Oldukça yırtıcı durur ki zaten öyledir de. Elinizi uzattığınızda kapması muhtemeldir. Sivri ve çıkıntılı bir gaga yapısı vardır. Eğer Jako papağanı 6 aylık ise göz rengi genelde koyu gri ya da siyah olur. Bir yaşına geldiklerinde açık griye döner. 2 yaşında saman sarısını andırırken 4 yaşında sarının bir diğer tonuna geçer. Yetişkin bir Jako papağanın göz rengi turuncu olur. Küçükken başlayan bu ton skalasında final renk turuncudur yani.
Jako papağanı özellikleri
Papağan dünyasının en zeki kuşlarından biridir. Sahiplerine düşkün olmaları ile bilinirler. Kıskanç bir yapıları vardır. Bazıları arkadaş canlısı olurken bazıları yabancılara karşı mesafelidir. Hatta yabancı biri kafeslerinin yakınına geldiğinde onu uzaklaştırmak ve korkutmak için garip sesler çıkarabilir. Genel olarak çok sevecen hayvanlardır demeli miyiz emin olamadık zira biraz mesafeli ve cool kuşlardandır. İlgiyi severler hatta ilgi göremediklerinde bunu fazlası ile belli ederler. Örneğin perdeleri parçalamaya kalkabilirler, kafesleri perdeye yakınsa kafesin içinden bile uzanıp yine de parçalarlar. Bunu bir “benimle ilgilen” çağrısı olarak da kabul edebiliriz. Eğer kafesinden dışarı çıkarırsanız size alışkın ise muhtemelen yanınızdan ayrılmayacaktır. Ancak evde yabancı biri varken siz yine de kafesten çıkmasına izin vermeyin ne olur ne olmaz.
Eğer evcilleştirilmiş ise Jako papağanı gürültü yapmaz. En büyük yetenekleri konuşmaktır. İyi bir eğitim ile Jako papağanını konuşturabilirsiniz. Aynı zamanda taklit yeteneği yüksektir. Bir süre sonra kapı zilini hafızasına kazıyıp o sesi çıkarıp sizi defalarca kapıya yönlendirebilir yani. Kıskanç bir yapısı olduğundan söz etmiştik. Eğer ona ilgi göstermezseniz küsebilir ya da tepkisini farklı şekillerde dile getirebilir. Bazı türleri kendini sevdirebilir. Özellikle başının sevilmesinden hoşlanabilir. Fakat bazısı ise yabanidir ne size kendini sevdirir ne etrafa neşe saçar. Genelde sinirli ve gergindir böyle olanları. Siz kafese yaklaşınca sinirlenir ve bunu da fazlasıyla belli eder. Apartman yaşamı için uygundur ancak evin sessiz yerinde bakmamanız önerilir. Bakımına dair detaylara gelince…
Jako papağanı bakımı
Öncelikle kocaman bir kafes almak ilk adımınız. Kanatlarının uzunluğundan bahsetmiştik. Rahat edebilmesi için ona büyük bir kafes almanız gerekir. Rahat olursa strese girmez, strese girmezse de bir hayli tatlı dilli olur. Günlük olarak onu kafesinden çıkarabilirsiniz. Güvenli bir ortamda onunla sohbet edip onu okşayabilirsiniz. Onunla sohbet ederseniz duygusal ihtiyaçlarını karşılamış olursunuz çünkü ilgi almaktan çok hoşlanır. Fiziksel açıdan kaslı ve güçlüdür bu nedenle gün içerisinde kafesinden çıkarılıp egzersiz imkânı tanınmalıdır. Sevgisiz kalırlarsa tüy dökme sorunu yaşayabilirler. Jako papağanının sağlıklı bir ömre sahip olması için yaşayacağı ortam çok önemlidir. Kafesini karanlık olan ortamlardan uzak tutun. Karanlıktan hoşlanmaz ve eğer karanlık bir ortamda bırakılırsa strese girer. Bu stres onu hastalandırabilir ve bu hastalık istenmeyen neticelerle sonuçlanabilir. Bu nedenle her zaman gün ışığı alan bir yerde tutmanızda yarar var. Jako papağanı kafes seçimi önemlidir. Büyük bir kuş olduğu için özgürce hareket edebilmesi gerekir. Altında ızgara olan kafesler seçilirse daha iyi olur. Bu ızgaralar ve kafes düzenli olarak temizlenmeli. Jako papağanı pis ortamda kendini rahat ve güvenli hissedemez çünkü. Kafesin içine zil ya da ayna koyabilirsiniz. Ara sıra onlara gaga atmak hoşuna gidecektir. Oyuncaklar da alabilirsiniz ancak oyunca seçimlerinde onun gaga kuvvetini her zaman göz önünde bulundurun. Güçlü bir gagası olduğu için kolayca koparıp parçalayabileceği oyuncaklardan uzak tutun ki boğazına kaçmasın.
Jako papağanı sağlık
Genel olarak sağlıklı hayvanlardır ki bunu doğal yaşamda 90 yaşına kadar yaşamalarından da anlıyoruz. Bazı vitamin eksiklikleri görülebilir ki bununda nedeni yetersiz beslenme olabilir. A vitamini, D vitamin ya da kalsiyum eksiklikleri görülebilir. Jako papağanı strese girebilir. Strese bağlı olarak kendi tüyünü yolabilir. Özellikle Jako papağanında sık rastlanan sorunlardan biridir stres. Bunun için mümkün olduğunca onunla ilgilenmelisiniz. Dediğimiz gibi genel olarak sağlıklı papağan türlerinden biridir.
Jako papağanı beslenmesi
Onlar için özel olarak hazırlanan yemlerden kullanabilirsiniz. İçinde nar, mango ve kavun gibi meyveler olan yemleri severler. İsterseniz taze meyve de verebilirsiniz yemin yanında. Atıştırmalıklar hoşlarına gider o yüzden bu meyveler işinizi görecektir. Fındık, fıstık gibi kuruyemişleri sever. Marul gibi yeşilliklerle de arası iyidir. Sağlıklı tohumlarla beslemeniz önerilir.
Jako papağanı nasıl eğitilir?
En önemli özelliklerinden birinin konuşması olduğunu düşünürsek muhtemelen öncelikle ona eğitim vermek isteyeceksiniz. Peki bu eğitim nasıl olmalı gelin bundan bahsedelim biraz. Onunla yeteri kadar ilgilendikten sonra size alışacaktır zaten. Sonrasında onun seveceği atıştırmalıklar ile bu bağı güçlendirip size güvenmesini sağlayın. Onunla bıkmadan, usanmadan konuşun. İlla istediğiniz kelimeleri söylemesi için diretmeyin, önce tatlı tatlı konuşun ve adeta sesinizle sevin. Size olan güvenini sağladıktan sonra sakin sakin ona bazı kelimeler öğretin. Bunun için sabırlı olun ve ürkeceği ani tepkilerden kaçının. Çok sevinmeniz karşısında yapacağınız basit bir hareket bile onun ürkmesine neden olacaktır. Doğru ve etkileşimin ilk adımının onunla olan güzel iletişiminiz olduğunu unutmayın. Baskıcı ve ısrarlı eğitim, onun tam tersine içine dönmesine neden olabilir.
Son Yorumlar